27 Şubat Pazar günü, Kiev’in Kuzeyindeki Ivankiv köyünde uluslararası alanda tanınan naif sanat sanatçısı Maria Primachenko’nun koleksiyonun evi olan müze, bu hafta başlarında Ukrayna’yı işgal eden Rus birlikleri tarafından yakıldı.
Müze, Ukraynalı ünlü halk sanatçısı Maria Primachenko’nun eşsiz eserlerini sergiliyordu. Yerel kaynaklar, binanın sanatçının ortaya koyduğu 25 eseriyle birlikte yandığını bildirdi.
Russian forces burn #museum with paintings of Maria Prymachenko.
A history museum in Ivankiv town, Kyiv Oblast, was destroyed by a Russian attack, according to Ustyna Stefanchuk, an art collector. The museum had about 25 works by famous Ukrainian artist Prymachenkoю pic.twitter.com/sVJD8Eru6h
— Shah Basit (@journoShahBasit) February 28, 2022
”Rus kuvvetleri, Maria Prymachenko’nun resimleriyle birlikte #müzeyi yaktı.
Bir sanat koleksiyoncusu olan Ustyna Stefanchuk’a göre, Kiev Oblast’ndanki Ivankiv kasabasında bulunan bir tarih müzesi Rus saldırısıyla yıkıldı. Müzede Ukraynalı ünlü sanatçı Prymachenko’nun yaklaşık 25 eseri vardı.”
Prymachenko, 1908 yılında, tüm hayatını geçirdiği Çernobil’e 30 km uzaklıktaki Ukrayna’nın Bolotnia köyünde köylü bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Ailesi ona Paskalya yumurtalarını işlemek ve süslemek gibi çeşitli geleneksel Ukrayna el sanatlarını öğretti. Hayatının ilerleyen zamanlarında geleneksel Ukrayna desenlerini kullandı ve onları muhteşem hayal gücüyle harmanladı. 1937’de görünüşüyle büyük ilgi topladığı Paris Dünya Fuarı’nda altın madalya kazandı. Bir Prymachenko sergisini ziyaret eden Pablo Picasso, “Bu muhteşem Ukraynalının sanatsal mucizesinin önünde eğiliyorum.” dedi. 2009 yılı UNESCO tarafından Maria Prymachenko Yılı ilan edildi.
Çocukluğunda Prymachenko çocuk felcine yakalandı ve bu acı verici hastalık hayatını etkiledi. Akrabalarından alınan bilgilere göre, düşünceli, anlayışlı, doğaya ve tüm canlılara karşı merhametli bir insan hâline gelmişti. Prymachenko, sanatsal çağırışının başlangıcını şöyle anlattı:
”Bir keresinde, genç kızken bir kaz sürüsüyle ilgileniyordum. Onlarla birlikte kır çiçekleri ile bezeli bir tarlayı geçtikten sonra nehir kıyısındaki kumlu bir plaja vardığımızda kuma bir çubukla gerçek ve hayali çiçekler çizmeye başladım… Daha sonra doğal pigmentler kullanarak evimin duvarlarını boyamaya karar verdim. Ondan sonra çizmeyi ve resim yapmayı hiç bırakmadım.” (Kaynak: Wikipedia.)
Prymachenko’nun eserleri tematik, sembolik, ve dekoratif parçalara ayrılabilir. Resimleri, yaratıcı ayrıntılar ve fantastik yaratıklarla doludur. Eserlerdeki yaratıklar güzel tüylü kuşlar ve tartışan, müzik çalan, birlikte yemek yiyen diğer hayvanlardır. Maria, dekoratif çiçek aranjmanlarının renkli simetrik tasvirlerini severdi.
Sanatçının eserlerinin önemli teması iyi ve kötünün mücadelesiydi. Bu mücadele Prymachenko’nun eserlerinin çoğuna nüfuz eder ancak her zaman iyiler kazanır. ‘Nazik’ hayvanların ve kuşların (aslanlar, ayılar, tavşanlar, leylekler, kırlangıçlar) kötülüğe karşı yan yana duruşları imgelerde somutlaştırılır. Bazen bir tabloyu barışsever bir sanat eseri olarak görmesek bile, eserin başlığı bizi şüpheye düşürmez. Bu savaş karşıtı şaheserler ve başlıkları artık özel bir öneme sahip olacak gibi gözüküyor. Prymachenko eşini II. Dünya Savaşı’nda kaybetti ve sonrasında hiç evlenmedi.
Sanatçı eserleri için asla para kabul etmedi, onları her zaman arkadaşlarına ve komşularına hediye etti. Maria Prymachenko 1997’de öldü.
Kiev’deki, Ukrayna Halk Dekoratif Sanatları Ulusal Müzesi, sanatçının eserlerinden oluşan yaklaşık 650 parçayı bulunduran bir başka büyük koleksiyona ev sahipliği yapıyor. Rusların oraya varmayacağını umuyoruz.
Bu arada, Ukrayna kültür bakanı UNESCO’nun Rusya’nın üyeliğini iptal etmeye çağırdı.
Bu makale, daha fazla bilgiye ulaşıldıkça aşağıdaki maddelere eklenerek güncellenecektir.
- Twitter’da bazı başyapıtların (hepsinin?) yerel sakinler tarafından kurtarıldığına dair iddialar var. Bu bilgiyi doğrulamaya çalışıyoruz.
- Ukrayna kültürünü uluslararası düzeyde temsil eden bir kamu kurumu olan Ukrayna Enstitüsü, Ivankiv sakinlerinin Maria Pryimachenko’nun eserlerini kurtardığını doğruladı.
Aşağıdaki bağlantıdan yapılan bildiriye ulaşabilirsiniz.
Facebook bağlantısı: http://www.facebook.com/photo.php?fbid=276803281266151&set=a.239593661653780&type=3
