Herkes Milano’nun Santa Maria delle Grazie kilisesinde bulunan Leonardo da Vinci tarafından çizilen Son Akşam Yemeği’ni biliyor. Ancak, 50 yıl sonra Floransa’da bir kadın sanatçının resmettiği aynı temayla işlem yapılan başka bir resmi bilen var mı? Bu, sanat tarihinde önemli bir yeri olan “Son Akşam Yemeği” nin restorasyonunu ve çizimini yapmak için kendini eğiten bir rahibenin öyküsüdür.
Rahibe Plautilla Nelli
Pulisena Margherita Nelli, zengin bir Floransalı kumaş tüccarının kızıydı. On dört yaşında Dominik manastırına girdi ve oradan Plautilla adını aldı. Onların manastırı, münakaşacı bir vaiz ve dindar kadınları tembellikten kaçınmak için çizim yapmalarına teşvik eden papaz Savonarola tarafından yönetiliyordu (yine de seküler tablolara tamamen karşıydı). Böylece, manastır dini sembollerin sanatı için bir merkez haline geldi ve birçok rahibe resim yapmaya başladı.
Ora et labora
Nelli, Agnolo Bronzino’nun ve Andrea del Sarto’nun mannerist* eserlerini kopyalayarak pratik yapmaya başladı, ancak 500 çizimleri kaleme aldığı Fra Bartolomeo’dan birincil ilham kaynağı oldu. Savonarola tarafından vaaz edilen sanatsal düşünceleri ifade eden üslubunda resim yapmaya devam ederken sanatsal mirasçısı olarak kabul edildi. Ancak çalışmaları biraz farklıdır, çünkü karakterlerini daha fazla duygu ile aşılamıştır. Dahası, birçok erkek figürü kadınsı özelliklere sahip gibi görünmektedir. Bunun sebebi, kadınların nü çalışmalarının yasadışı olmasıydı. Ancak Nelli, muhtemelen erkek, ölmüş rahibelerin cesetlerini inceleyerek başarıyordu bu çizimleri…
Kutsal Tablo
Florentine soyluları Nelli’nin eserlerinin kutsal olduğuna inanıyor. Vasari’nin “En Mükemmel Ressamlar, Heykeltraşlar ve Mimarların Yaşamları”nda adı geçen birkaç kadın sanatçıdan biridir. Yaklaşık on yıl önce, eserleri Floransa’da kadınları sanat eseri olarak yeniden canlandıran, ABD merkezli kar amacı gütmeyen bir organizasyon olan İlerleyen Kadın Sanatçıları’nın (İKA) (Advancing Women Artist AWA) kurucularına ilham kaynağı oldu. Nelli bu işi sadece kendi adıyla imzalamadı, aynı zamanda izleyicilerinden şunu istedi: ‘Ressam’ için dua edin.
Restorasyon
2015 yılında, AWA, Floransa Belediyesi ile işbirliği içinde dört yıllık bir restorasyon olan “TheFirstLast”ın II. Aşaması olan “Bir Havari Kabul Edilişi” projesini başlattı. Yakın zamanda tamamlanan kitlesel fonlama kampanyası, 19 ülkedeki 410 donörden 65.000 $ ‘lık bağış topladı. Çünkü dünyadaki bireyler resimdeki figürü (aziz başına 10.000 dolar ve Mesih figürü için 25.000 dolar) benimseyebilirler. Tüm proje Ekim 2019’a kadar tamamlanmalı. Ancak, Thomas, Simon ve Philip hala ‘ebeveyn’ arıyorlar… Üstelik, tüm öğrencilerin onayları doğrulanmadı: Thomas, Judas ve John kesin olarak biliniyor, ancak geri kalanı hala beklemektedir.
Floransa Belediye Başkanı Dario Nardella, “Son Akşam Yemeği”ne yeni yaşamı vermek için sanatseverlerin cömertliğine çağrıda bulundu: “Plautilla Nelli, Florentine Rönesansının en önemli kadın ressamıydı ve kenti, bunu Santa Maria Novella Müze Kompleksi’nde çalışarak saygılarını ödeyecek.” Ayrıca restorasyon, çarpıcı detayların yüzeye çıkmasına yardımcı olmuştur. Şimdi, İsa’nın yaka ve manşetleri, hatta kirpikleri üzerinde dekoratif sınırlar görülebilir!
AWA vakfına buradan ulaşabilirsiniz.
*mannerist: üslubunu abartan sanatçı
Kaynakça:http://www.dailyartmagazine.com/restoration-of-last-supper-by-plautilla-nelli/
