Noktacılık (Pointilizm) Sanat Akımı Nedir?

Noktacılık veya Pointilizm, zıt renkler kullanarak noktalarla oluşturulan bir resim türüdür. Bu renkler sayesinde oluşturulan noktacıklar bir illüzyon oluşturur. Noktacılık’ın ardındaki esas fikir, iki zıt rengi yan yana koyup karıştırarak tamamen farklı bir renk oluşturmaktır.

Henri Martin, Pergola, 1920

Bu stil 1880’lerde Georges Seurat ve Paul Signac gibi sanatçıların öncülüğüyle ortaya çıktı. Noktacılık terimi aslında eleştirmenler tarafından ortaya çıkarıldı. Aslında bu türü küçümsemek adına noktacılık terimini üretmişlerdi.  Bu türe aslında “divisionism” yani “bölmecilik” deniyordu.

Noktacılık böylece yanlış bir kavramın altında gelişmiş oldu. Aslında tabloda karışmayan ama yarattığı illüzyon sayesinde sanki renkler karıştırılmış gibi gözüküyordu. Yanılgı da burada ortaya çıkıyordu. Parlak ve canlı bir görünüm oluşturmak için bu yöntemin seçildiği sanılıyordu.

Bütün ana renkleri karıştırırsak ortaya çıkacak renk çamurumsu olur. Açık ana renkleri karıştırırsak beyaz elde ederiz. Noktacılık, ışık oyunlarını taklit etme üzerine geliştirildi. Bu nedenle, renkler daha parlak ve saf gözükmüyor, ortaya daha ortalama bir görüntü çıkıyordu.

Noktacılık stilinde nasıl resim yapılır?

Noktacılık stilini kavramak zordur ama ana fikir çok basit. Renkleri palet üzerinde karıştırmak yerine tuvale zıt renklerden oluşan noktacıklar koyun ve geri kalanını gözün illüzyonuna bırakın.

Oluşan illüzyon noktaların büyüklüğüne ve resme ne kadar yakından bakıldığına göre değişecektir. Noktalar ne kadar küçük olursa illüzyon o kadar fazla olur.

Genelde Noktacılık bölgesel olarak illüzyon oluşturur. Çok belirgin olmasa da zıt renkli noktacıklar görürsünüz. Böylece ortaya titreşiyor gibi gözüken nefis bir görsel ortaya çıkar.

Eğer bir bölümü yeşil boyamak istiyorsanız, paletinizde hoş bir yeşil elde etmek yerine tuvalinize sarı, mavi ve yeşil noktacıklar koyabilirsiniz. Ortaya çıkacak bu yeşil renk kullandığınız farklı renklerin oranına bağlı olacaktır.

Paul Signac, Kuyudaki Kadınlar, 1892

Resme yakından bakıldığında bütün zıt renkler göze çarpıyor. Hadi bunlara birlikte bakalım. Sırasıyla çimen, kadın ve gökyüzünden birer kesit:

Ekstra bir zıtlık eklemek isterseniz oluşan illüzyondaki rengin açıklığını ve aralıkların fazlalığını arttırabilirsiniz. Noktalar arasında ne kadar boşluk varsa oluşan renk de o kadar açık olacaktır.

Albert Dubois-Pillet, Şafakta Marne Kıyısı, 1888

Noktacılık’ın bir sorunu, ortaya çıkan rengin diğer insanlara nasıl gözükeceğini ön göremiyor olmamız. Renkleri karıştırmak yeterince zor değilmiş gibi bir de karıştırmadan renk oluşturmak tamamen farklı, ön görülemez ve tutarsız bir boyutla karşılaşmamızı sağlıyor.

Tuvale sarı, mavi ve yeşil noktacıklar yerleştirdiğinizde insanların yeşil göreceğini düşünebilirsiniz. Ancak bu sadece bir tahmin. İnsanların göreceği renk pek çok duruma göre değişebilir.

Noktacılık’ın Faydaları

Noktacılık stilinin bir faydası “teoride” daha canlı ve saf renkler kullanabilmeniz.

Siz de takdir edersiniz ki ne kadar çok renk karıştırırsanız oluşan renk bir o kadar doygun olacaktır. Noktacılık stiliyle minik noktacıklar yaparak bunu en aza indirgeyebilirsiniz. Böylece ortaya daha saf renklerden yapılmış renkler farklı bir renk illüzyonu oluşturacaktır. Ortaya iki zıt rengin birleşmesiyle oluşan muhteşem, canlı bir sonuç çıkabilir.

Theo van Rysselberghe, Küçük Denise, 1889

Noktacılık’ın Tavizi

Noktacılık stilinde resim yaptığınızda doğal olarak çizimden, kenarlardan ve fırça darbelerinden taviz veriyorsunuz. Noktacıklar kullanarak resim yapmaya karar verdiğinizde geriye pek de çizim hassaslığı, kenarların baskınlığı ve ustaca vurulmuş fırça darbesi kalmıyor.

Bu sizin için pek önem arz etmiyordur belki ya da işi tonların zıtlığına, resmin ehemmiyetine veya oluşan canlılığa bırakmak istiyorsunuz.  Her şey sizin ne istediğinize bağlı. Öte yandan farklı stillerde, neyden taviz verdiğimizi bilmemiz gerekir.

Bunlara ek olarak saf renkleri kullanarak canlı renkler oluşturmak istiyorsanız bu bazı renklerden vazgeçmeniz gerekeceği anlamına geliyor. Bunun nedeni, çoğu renk orta tonlarda en doygun olduğu tona sahip oluyor. Eğer koyu renkler edinmek istiyorsanız, bir yerden sonra siyaha başvurmak zorunda kalacaksınız. Böylece çarpıcı ve canlı renkler kullanmışsanız da herhangi bir gerçek koyu tonu kullanmadan oluşan tablo zayıf gözükecektir. Elbette, resimlerinizde siyah kullanabilirsiniz ancak bu Noktacılık stilinde resim yapmanızı kısmen baltalayabilir.

Noktacılık Stilinde Yapılmış Ünlü Tablolar

Gözleriniz bayram etsin diye size bazı muhteşem tablolar sunuyoruz. Üstelik hepsi Noktacılık stiliyle hazırlandı.

Albert Dubois-Pillet, Paris Manzarası, 1885

 

Camille Pissarro, Eragny Landscape, 1886

 

Camille Pissarro, Güneş ve Kurbağa, Eragny, 1891

 

Camille Pissarro, Tuvaletteki Genç Köylü, 1888

 

Charles Angrand, Ülkedeki Yol, 1886

 

Georges Lemmen, Soygunda Plaj, 1891-1892
Henri Martin, Çift Manzara

 

Jan Toorop, Broek In Waterland, 1889

 

Jean Metzinger, Sahil, 1905

 

Paul Signac, Le Clipper, Asnieres, 1886

 

Theo van Rysselberghe, Ambleteuse Plajında Cezir, 1900

 

Theo van Rysselberghe, Regata, 1892

 

Vincent van Gogh, Self-Portre, 1887
Kaynak: https://drawpaintacademy.com/pointillism-art-movement/

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir