Trevi Çeşmesi Roma’daki en ünlü ve en güzel çeşmelerden biridir. Üç yol ve Aşk Çeşmesi olarak da bilinir. Bu etkileyici çeşme Quirinale bölgesinde bulunan Trevi meydanına hükmetmektedir.
Çeviren: Simge Şahin
Aqua Virgo
Trevi Çeşmesi, MÖ 19’da İmparator Augustus’un damadı Agrippa tarafından yaptırılan bir su kemeri olan Aqua Virgo’nun sonuna konumlandırılmıştır. Bu su kemeri suyu Salone’deki (Roma ile arasındaki mesafe yaklaşık 21 km) su kaynaklarından getirir ve Roma’nın tarihî merkezindeki çeşmelere su tedarik eder.
Efsaneye göre Agrippa, askerlerini Roma’ya yakın bir su kaynağı bulmak için gönderdi. Bu su kaynağı bakire bir kızın (virgo) askerlere göstermesinden sonra bulundu. Bu nedenle su kemerinin ismi Virgo olarak adlandırıldı.
Çeşmenin İnşası
15.yüzyılda V. Nicholas’ın papalığı süresince burada çoktan küçük bir çeşme yaptırılmıştı. 1732’de Papa XII. Clement, Nicola Salvi’yi varolan çeşmeyle değiştirmek için büyük bir çeşme yapması için görevlendirdi. Bernini’nin bir tasarımından sonra çeşmeyi inşa etmek için önceki bir girişim, Papa VIII. Urban’ın ölümünden bir yüzyıl önce durduruldu. Salvi onun bu tasarımdaki dramatik sanat eserini esas aldı. Kendi devasa barok çeşmesini hiç göremedi. Trevi çeşmesinin açılışı 1762’de, Salvi öldükten 11 yıl sonra yapıldı.
Çeşme
Devasa Zafer Arkı gibi tasarlanan çeşme Palazzo Poli’nin bir duvarına değecek şekilde inşa edilmiştir. 20 metre genişliğinde, 26 metre uzunluğundadır ve meydanın yarısınından fazlasını işgal etmektedir.
Çeşmenin ana figürü deniz tanrısı Neptün, geniş bir oyuğun içinde duruyor. İki deniz atı tarafından çekilen kabuk şeklinde bir arabayı sürüyor. İki deniz atı da Triton (Belden yukarısı insan belden aşağısı balık şeklinde olan bir deniz tanrısı) tarafından rehberlik edilmektedir. Atlardan biri sakin ve itaatkar diğeri ise sinirlidir. Denizin yükselip alçalan kararsız halini simgelemektedirler. Heykeller Pietro Bracci tarafından yapılmıştır.
Neptün’ün solundaki heykel bolluğu, sağındaki heykel ise sıhhati temsil etmektedir. Her iki heykel de Filippo della Valle eseridir. Bu iki alegorik heykelin üstünde yarım kabartmalar vardır. Soldaki kabartma çeşmeye su taşıyan kemeri inşa eden Agrippa’yı göstermektedir. Agrippa Planını Augustus’a açıklarken görülmektedir. Sağdaki ise su kaynağını işaret eden bakire kızı yansıtmaktadır. Zirvedeki alegorik heykeller 4 mevsimi simgelemektedir. En üstü Papa XII. Clement’in hanedan arması taçlandırmaktadır.
Su, denizi temsil eden yarı dairesel bir havuza dökülüyor. Her gün yaklaşık 8 milyon litre su çeşme boyunca akıyor. Bu su Dört Nehir Çeşmesi, Kaplumbağa Çeşmesi ve İspanyol Merdivenlerinin önündeki Eski Bot Çeşmesi de dahil olmak üzere birçok Roma çeşmesine de su sağlamak için yeniden kullanılmaktadır.
Bozuk Para Atmak
Gelenek, eğer çeşmenin havuzuna bozuk para atarsan Roma’ya geri döneceğin anlamına gelir. Sağ elinle sol omuzunun üzerinden (ya da sol elinle sağ omuzunun üzerinden) çeşmeye arkanız dönük bir şekilde atmanız gerekir. Parayı atarken arkanıza bakamazsınız ki zaten çeşme çok büyük olduğu için ıskalamanız imkânsızdır.
