Fütürizm sanat akımı, 20. yüzyılın ilk çeyreğinde, özellikle İtalya ve Rusya’da gelişti. Bazıları bu sanat akımını ironik bir şekilde “Skandal Kübizm” olarak da adlandırdı. Kurucu isimler, insanları geçmişin sanatına hayranlığı bırakıp geleceğin endüstriyel ruhunu yüceltmeye davet etti: uçaklar, arabalar, metal köprüler, vapurlar ve diğer gelişmeleri çizmeye.
Fütürizminin kurucularından Filippo Marinetti, “Bir tahta veya demir parçasından yayılan ısı, bizi bir kadının gülümsemesinden veya döktüğü gözyaşından daha fazla heyecanlandırıyor.” dedi. Makinenin teknik mükemmelliği, insani duygulardan daha önemli sayılıyordu.
Bu akım genellikle Kübizm ile karıştırılmaktadır. Temel fark ise, Kübistlerin teknolojik ilerlemeleri bu kadar yüceltmiyor olmasıdır.
Fütüristler genellikle ilerlemenin destekleyici gücü olarak askeri teknolojiyi, patlamaları ve devrimi önemli sayıyor. Fütüristler dünyanın dinamizmini, değişkenliğini aktarmaya çalıştılar ve bu amaçla Kübistlerden bazı teknikler ödünç aldılar. Resimler; net çizgiler, zikzaklar, eğimli koniler, spiraller ve nesnelerin geometrik şekillere bölünmesi ile karakterize edilir.
Guggenheim Müzesi’nde bulunan Gino Severini tarafından çizilmiş Red Cross Train Passing a Village çalışması buna canlı bir örnektir. Ressamın tuvallerinde, makinenin hareket etkisini yaratmak için trenler buhar bulutlarıyla bölünmüştür.
Fütüristler, birbirini izleyen hareketleri tek bir tuval üzerinde tasvir ederek, dünyanın hareketliliğini sık sık vurguladılar. Örneğin, Giacomo Balla’nın tuvallerinden birini inceleyelim- öyle görünüyor ki sanatçı çalışmasının taslağını çizdi ve çizimleri üst üste bindirdi.
Rus dünyasının ana fütüristleri, sanatçı Wladimir Burliuk ve kardeşlerinin yanında birer şair olan David ve Mykola’dır. David Burliuk, kendi mülkünde Mayakovsky, Khlebnikov ve Kruchyonykh’in yer aldığı Gilea derneğini kurdu. Rus sanatında, fütürist dönem edebiyatı ve resmi iç içe geçmişti.
Fütüristler dış güzelliğe ve gelişmelere çok dikkat ettiler, ancak duygusal duruma yeterince dikkat etmediler, bu nedenle bu stil birkaç yıl içinde halkın ilgisini kaybetti. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra ise tamamen silindi.
Fütürizmle ilişkili en önemli sanatçılar; Giacomo Balla, Umberto Boccioni, Gino Severini idi.
