Caspar David Friedrich, manzara resimlerine yoğun ve duygusal dokunuşlarını katarak Romantik Hareketi’nin önemli bir üyesi hâline gelmiştir. Eserleri kolayca tanınabilir ve sıklıkla popüler kültür tarafından anılır. Bu resimlerde sanatçının ruh hâli ve doğa sevgisi göz ardı edilemez.
Friedrich’e göre doğa, sadece portelerin arkasını dolduran arka plan değildi; onun için doğanın kendisi sahnenin merkezinde yer alıyordu. Ağaçların, dağların, tepelerin sınırlarını genişletti ve çarpışan dalgaları sadece güzel bir manzaranın ötesine taşıyarak ruhsallığı doğanın tefekkürü ile aramıştır.
Şimdi, Caspar David Friedrich’in en tanınmış 10 eserini sunuyoruz.
En iyi 10 Eserinden İlki: Dağlarda Çarmıh
Bu, Friedrich’in en eski ve tartışmalı tablosudur. Çerçeve sanatçının kendisi tarafından yapılmış olup aynı zamanda başyapıtın önemli bir parçasıdır. Bütün, bir kilise mihrabının merkez parçası olarak hizmet etmek için tasarlanmıştır ve aynı zamanda Tetschen Alter’ı olarak da bilinir. Hristiyan altar panosunda saf manzara resminin sunulması sanat tarihinde bir ilk olmuştur. Arkada eğik olarak görülen haç, yapıda önemsiz bir unsurdu. Daha önemlisi, sanatçının eski Hristiyanlık öncesi dünyayı tasvir ettiğini söylediği akşam güneşinin baskın ışınlarıdır. Köknar ağaçları umut alegorisiyken dağlar sarsılmaz inancı simgeliyor. Saf romantizm!
2- Sis Denizinin Üzerindeki Gezgin
Biri “Romantizm” mi dedi? Gezginci bilinmeyen gelecek için bize bir metafor sunuyor. İnsan bireyselliği için harika bir abide. Bazıları Gezginci’nin Friedrich’in kendi portesi olduğuna inanıyor. Friedrich, bu sahneyi stüdyosunda boyamasına rağmen, onu Saksonya ve Bohemya’daki Elbsandsteingebirge adlı ilham merkezinde çizmiştir.
3- Tebeşir Kayalıkları
Çarpıcı beyaz tebeşir kayalıkları ile Rügen popüler bir kuzey Almanya turizm bölgesidir. Resim, hem Friedrich’in kişisel yaşamında hem de Alman milletinin politik yaşamda kısa bir umut döneminde resmedilmişti. 1818 yazında, Friedrich balayındaydı; kırmızı elbiseli kadını karısı Caroline diye tahmin ediyoruz. Ortadaki şahsiyet Friedrich’in kendisi. Eski Alman kostümlü adam Frederick William III’ün vaadinde hâkim olan liberal milliyetçilerini temsil ediyordu.
4- Denizde Aydoğuşu
Bulutlar ortaya çıkmıştı ve dolunayın yuvarlak şekli ufuktaki bulutun ardında gizli kalmış. Bu, ay ışığının eşit şekilde düşmediği ancak bulutlardaki bir ağ geçidinden koparak büyülü bir ışık oyunu yaratacağı anlamına gelir. Kıyıya yakın yuvarlak kayaların üzerinde üç kişi oturuyor, iki yelkenli gemi su üzerinde hayalet bir rota izliyor. Bunlar, Friedrich’in eserlerinin tipik figürleri.
5- Peneredeki Kadın
Pencerelerde duran genç kadın ressamın eşi olan Caroline. Elbe Nehri’nin diğer tarafına bakmaktadır. Stüdyonun çıplak içi cansız ve boş gözüküyor. Bu çalışmada, Friedrich bir pencere çerçevesinin yakınlık ve mesafe bağları ve bilinmeyen için bir özlem uyandıran Romantizmin en sevdiği temasını benimsemiştir.
6- Deniz ve Keşiş
Bu resim, Tüm Friedrich’in eserlerinin en radikal bileşimidir. Sanatçı, manzara resminin geleneksel bir yönü olan derinlik yanılsamasını yaratmaya zahmet etmedi. Deniz ve gökyüzünün göze çarpan genişlikleri, doğanın büyüklüğünden ve Tanrı’nın huzurundan uzak duran keşişin silik figürünü vurgular.
7- Kış Manzarası
Resmin ön planında, sakat bir adam koltuk değneklerini terk etmiş ve dua eden ellerini havaya kaldırmış hâlde kayaya yaslanmış görüyoruz. Kayalar ve yaprak dökmeyen ağaçlar inanç sembolleri olarak yorumlanabilir ve sisten çıkan vizyoner Gotik katedral ölümden sonraki yaşam vaadini çağrıştırır.
8- Alacakaranlıkta Yürüyüş
Alacakaranlıkta Yürüyüş, sanatçının 1835 yılında felç geçirmeden önce tamamladığı küçük bir çalışma grubu arasında yer alır. Resim, bu dönemde yaşadığı melankoliyi ve Hristiyan inancında bulduğu teselliyi içeriyor.
9- Karda Manastır
Harap olmuş Gotik kilisesine doğru yönelmiş, bazısı tabut taşıyan bir keşişler alayı resmin merkezindedir. Yollarını sadece iki mum aydınlatmaktadır. Yeni kazılmış mezar, ön planda kardan dışarıya doğru açılır ve birkaç haç, hafifçe ayırt edilebilir durumda. Resmin alt üçte biri karanlıkta kalıyor –sadece harabelerin en yüksek kısmı ve meselerin uçları batan güneş tarafından aydınlanmış. Hilal şeklinde olan ay gökyüzünde görünüyor.
10- Ay Işığında iki adam
Buradaki şahıslar Friedrich ve öğrencisi August Heinrich olarak tanımlanmıştır. Friedrich’in, Heinrich’i yaşamı boyunca ve ölümünden sonra resmettiği ilk en ünlü yapıtlarından birinin üçüncü versiyonudur. Heinrich ile aralarında hem öğretmen-öğrenci hem de arkadaşlık bağı vardı.
