Sanat eserlerinin ideal bir ölçüsü yoktur. Sanatçılar, yüksek heykellerden çok küçük eskizlere kadar, sanat tarihi boyunca çeşitli boyutlarda eserler üretmişlerdir. Bu farklılıklara olan ilgilinin resimdeki rolü ise özellikle çok büyük olmuştur.
Bu yazıda, Botticelli’nin mitolojik şaheserinden, Pollock’un yenilikçi “aksiyon resmi”ne kadar en ünlü büyük ölçekli tuval resimlerinden bazılarına göz atacağız.
Venüs’ün Doğuşu, Sandro Botticelli
1482 ve 1485 yılları arasında yapılmış olan Venüs’ün Doğuşu, İtalyan Rönesans sanatçısı Sandro Botticelli’nin en ünlü eserleri arasında yer alıyor. Anıtsal ve mitolojik olan bu tablo, Roma’nın aşk ve güzellik tanrıçası Venüs’ü, kendine özgü kabuğu ile denizden çıkarken tasvir ediyor.
Rönesans sanatçılarının tam olarak keşfetmemiş olduğu bir ikonografi türü olan mitolojisinin yanında, resim canlı renk paleti, hassas işçiliği ve tabii ki ölçeği ile ünlüdür: 172,5 cm × 278,5 cm
Gece Devriyesi, Rembrandt Harmenszoon van Rijn
En önemli eski ressamlardan biri olan Rembrandt’ın yapıtları; ünlü tablolardan, baskılardan ve çizimlerden oluşan kapsamlı bir koleksiyondur. Daha çok ‘Gece Devriyesi’ olarak geçen ‘Kaptan Frans Banninck Cocq komutasındaki Bölge II Militia Bölüğü’ en önemli sanat eseri olmaya devam ediyor.
Hem Rembrandt’ın teatral ışık oyunlarını hem de portrelere olan ilgisini büyük ölçekte sergileyen eserin ölçüsü: 3,63 m × 4,37 m
Halka Yol Gösteren Özgürlük, Eugène Delacroix
Fransız ressam Eugène Delacroix, 1830’da Halka Yol Gösteren Özgürlük‘ü yaptı. İkinci Fransız Devrimi’nden esinlenen Delacroix, kralın tahttan düşmesi anısına bu eseri oluşturdu.
Sanatçı, Halka Yol Gösteren Özgürlük’ü resmederken, “Modern bir konu üzerinde çalışmaya başladım, savaş içinde bir sahne. Ülkem için savaşmamış olabilirim ama en azından onun için resim yapmış olacağım.” notlarını almıştır. Güçlü bir ifade veren ikonografik ve sembolik motiflere sahip olan bu devasa eserin ölçüsü: 2,6 metre × 3,3 metre
Nilüferler, Claude Monet
Empresyonist sanatçı Claude Monet, 1883’ten sonra ölümüne kadarki 43 yıl boyunca Kuzey Fransa’da bulunan Giverny’de yaşadı. Etrafı “en güzel şaheserler” olarak tanımladığı Japon esintili bahçelerinin güzelliğiyle çevrili olan Monet, sık sık nilüferleri konu olarak eserlerinde kullandı.
Su bitkilerini konu alarak yaptığı yaklaşık 250 eserlik yağlı boya tablo serisinin en ünlü ve en büyük parçaları Paris’teki Musée de l’Orangerie’de bulunuyor. Tüm tabloları yan yana getirseydik, bu koleksiyondaki tuvaller yaklaşık 90 metre uzunluğunda olurdu.
Öpücük, Gustav Klimt
Sembolist ressam Gustav Klimt, 1908’de ruhani bir kucaklaşmanın ışıltılı bir tablosu olan Öpücük‘ü resmetti. Bu eser, sanatçının altın çağında yani bol miktarda altın varak kullanarak eserlerini karakterize ettiği bir dönemde yapıldı. Klimt bu süre zarfında pek çok ışıltılı eser oluştururken, Öpücük, duygusal konusu ve renkli atmosferi nedeniyle büyük yankı uyandırdı.
1,8 m × 1,8 m ölçülerinde olmasına rağmen bu parça Klimt’in en büyük eseri değildir. Bu onur, 34 metre uzunluğundaki Beethoven Frizi adlı eserine aittir.
Grande Jatte Adası’nda Bir Pazar Öğleden Sonra, Georges Seurat
Grande Jatte Adası’nda Bir Pazar Öğleden Sonrası, 1880’lerde Puantilizmin öncülerinden olan Georges Seurat tarafından resmedildi. Seurat, bu büyük eseri oluşturmak için 2,08 metre × 3,08 metre boyutlarındaki tuvale milyonlarca noktayı kendi elleriyle büyük bir özenle işledi.
Seurat, bu son anıtsal parçasına ek olarak daha küçük çalışmalar da yaptı. Eserlerinde görünüyor ki kompozisyon kısmen aynı kalıyor. Öte yandan, genel görünüş, kişilerin sayısı ve konumları çalışmalarında değişiklik gösterebiliyor.
Guernica, Pablo Picasso
1937 yılında Picasso, İspanya İç Savaşı’nın yıkıcı etkilerini gösteren siyah beyaz bir tablo olan Guernica’yı resmetti. Naziler ve Faşist İtalyan savaş uçaklarının gerçekleştirdiği bombalamalar sonrasında bu kaotik sahne oluşuyor. Burada, kederli bir anne, üç boynuzlu bir at ve net şekilde fark edilen boğa gibi birkaç figür yer alıyor.
Resmin sembolizm algıları çeşitlilik gösterse de evrensel olarak savaş karşıtı bir sanat eseri olarak karşımıza çıkıyor. Hem 3,5 metre x 7,7 metre boyutuyla hem de verdiği mesajla anıtsal bir nitelik taşır.
1 Numara, Jackson Pollock
Soyut Dışavurumcu Jackson Pollock, 2,2 metre x 3 metre ölçülerinde bir tablo olan 1 Numara’yı (Lavender Mist) 1950’de resmetmiştir. Bu eser, duvar boyutundaki eserlerinden biridir. Üstelik, onun imzası sayılan “aksiyon boyama” tekniği kullanılarak oluşturulmuştur. Şövale üzerine bir tuval koyup sanatını fırçalarla üretmek yerine, zemine yerleştirdiği tuvale boyalar döküp spreylemeyi ve sıçratmayı tercih etmiştir.
“Yerde resim yaparken daha rahatım. Kendimi resmime daha yakın, onun daha çok parçası gibi hissediyorum, bu şekilde onun etrafında yürüyebiliyor, dört bir yanında çalışabiliyor ve kelimenin tam anlamıyla resmin içinde olabiliyorum.” diye açıklıyor sanatçı.
Çeviri kaynak: https://mymodernmet.com/large-scale-paintings/