Fransız ressam Édouard Manet (1832-1883), realizm ve empresyonizm akımları arasında adeta bir köprüdür. Bu yazımızda Manet’nin hayatı ve eserleri hakkında bilgiler vereceğiz.
Çeviren: Betül Kap
Manet, 23 Ocak 1832 tarihinde Paris’te birçok akranının aksine varlıklı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası oldukça prestijli bir hakimdi; bir diplomatın kızı ve İsveç veliaht prensi Charles Bernadotte’nin vaftiz kızı olan annesinin ise çok güçlü politik bağlantıları vardı.
Babası Manet’nin kendi izinden giderek hukuk alanında yükselmesini istiyordu. Ne var ki Manet amcasından aldığı destek ile ressamlığa yöneldi. Amcası Manet’yi usta ressamlardan ilham alması için sık sık Louvre Müzesi’ne götürüyordu. Kendini resme adamadan önce orduya katılmak istese de sınavlarda iki kez başarısız oldu. Ancak o zaman babası istemeyerek de olsa Manet’nin ressam olmasına rıza gösterdi.
1850’den 1856’ya kadar Thomas Couture adlı yetenekli bir öğretmenden dersler aldı. Burada Couture’un eserlerinden birini görüyoruz;. Manet’nin ilk eserlerine olan benzerliği fark etmek mümkün. Öğretmenlerin öğrencilerinin eserleri üzerindeki etkileri ilginçtir. Tam da bu sebeple eğitim alacağımız kişileri iyi seçmemiz çok önemli.
Manet öğretmeni ile çalışmadığı zamanlarda Louvre Müzesi’ne gidiyor ve üstatların eserlerini kopyalıyordu. Aynı zamanda 1853-1856 yılları arasında Diego Velázquez, Francisco José de Goya ve Frans Hals gibi ustaların eserlerini görmek için İtalya, Almanya ve Hollanda’ya yolculuk yaptı. Bu yolculukların maliyetini karşılamakta maddi durumunun avantajını kullanabilmesi ise birçok insana göre büyük bir şans diyebiliriz.
1856 yılında eğitimi bittikten sonra kendi atölyesini açtı. Absent İçen Adam Manet’nin ilk eserlerinden biridir. Tablo, Louvre çevresinde aylaklık yapan Collardet isimli alkolik bir adamın resmidir. Yerdeki boş şişe ve adamın yanındaki soluk yeşil absent şişesi resmi tamamlar niteliktedir. Tablodaki gölge detayları ve içe kapanık renkler, eski ustaların Manet üzerindeki etkisini göstermektedir. Manet bu tabloyu 1859 yılında Paris Salonu’na sunduğunda jüri tabloyu belki çok dramatik olduğu belki de tekniği beğenmediği için reddetmişti. Manet’den tekniklerini iyileştirmesi ve daha geniş bir renk skalası kullanması bekleniyordu.
1861 yılında ressamın iki tablosu Salon’a kabul edildi: İspanyol Şarkıcı ile Bay ve Bayan Manet’nin Portresi. İspanyol Şarkıcı adlı tablo Salon tarafından çok beğenildi ve en önde gelen bölümlerden birine koyuldu. Sergiye kabul edilen diğer ressamların yoğun ve detaylı tablolarının yanında Manet’nin tabloları canlı ve bir parça toy görünüyordu.
Bay ve Bayan Auguste Manet’nin Portresi adlı tablo, ressamın anne ve babasını tasvir etmektedir. Manet’nin babası konuşma yetisini kaybetmesiyle sonuçlanan bir felç yaşamıştı. Manet babasının yüzündeki üzgünlüğü ve ifade yoksunluğunu yansıtmakta muazzam bir iş başarmıştır. Anne ve babasının ifadeleri arasında ise hemen göze çarpmayan bir fark vardır. Babası yumruk yapılmış eli ile sert dururken annesi belki de kocasının bakımını üstlenmenin verdiği baskı ile yorgun görünmektedir.
Kırda Öğle Yemeği tablosu Manet’nin en tartışmalı eserlerindendir. 1986 yılında Salon’a sunulan bu eser provokatif bulunduğu gerekçesiyle reddedildi. Manet’nin bu tablosu ile beraber diğer iki eseri, 3. Napolyon tarafından kurulan Salon des Refusés sergisine kabul edildi. Fransızca “Reddedilenlerin Sergisi” anlamına gelen bu sergide Salon tarafından reddedilen eserler sergileniyordu. Salon o zamana kadar 2000’den fazla eseri reddetmişti. Fransız yazar Emile Zola, Manet’nin eserlerine dair şu destekleyici ve bilge sözleri etmişti:
“Manet, en nadide eserlerinden biri olan Kırda Öğle Yemeği’nde, her ressamın hayali olan şeyi yapıyor: bir manzara eşliğinde doğal bir zemine yerleştirilmiş figürleri resmetmek. Ressamın bu zorluğun üstesinden nasıl geldiğini ise biliyoruz. Tabloda yapraklar, ağaç gövdeleri ve arka panda kombinezonlu bir kadının banyo yaptığı bir ırmak, ön planda ise ırmaktan henüz yeni çıkmış ve açık havada çıplak tenini kurutan bir kadın ile yanında oturmuş iki genç adam var. Bu çıplak kadın bir tuval üzerinden bile toplumda bir skandal yarattı. Aman Tanrım! Ne büyük ahlaksızlık! İki giyinik adamın yanında tamamen çıplak bir kadın! Hiç görülmemiş bir şey. Bu düşünce yapısı berbat bir hata. Louvre’da giyinik ve çıplak insanlardan oluşan elliden fazla tablo var.”
Ressam, 1870 senesinde Fransa-Prusya Savaşında askerlik yaptı. Savaşta atölyesinin bir kısmı yıkılsa da kurtulan eserleri 50,000 frank karşılığında galerici Paul Durand-Ruel tarafından satın alındı. Bahar adlı tablosu 2014 yılında J. Paul Getty Müzesi tarafından 65.1 milyon dolara satın alındı.
Ünlü ressam, Nisan 1883’te arkasında yaklaşık 430 yağlı boya, 89 pastel tablo ve 400’ün üzerinde çizim bırakarak hastalıktan ötürü vefat etti.
Kaynak: Draw Paint Academy Home
Çok seviyorum bu sanat sitesini.
Güzel yorumunuz için Sanatla Art ailesi olarak teşekkür ederiz.