Pierre-Auguste Renoir’nın muhteşem Tekne Gezisinde Öğle Yemeği, albenisinin en pastoral görüntülerinden biridir. Rafine fırça işçiliğine ve göz alıcı renk paletine ek olarak resim, Renoir’nın üç önemli konusunu eşzamanlı olarak sergilemekle ünlüdür: portre ressamlığı, natürmort tasvirleri ve açık hava ressamlığı.
Tekne Gezisinde Öğle Yemeği, Renoir’nın boyutları 130×176 cm olan en büyük tablolarından biridir. Bu gündelik rahat zaman imajını tamamlamak Renoir’nın on altı zorlu ayını almıştı. 1881 yılında boyanan eser, ertesi yıl Yedinci Empresyonist Sergisi’nde sergilendi ve eleştirmenler tarafından ezici bir üstünlükle övüldü. Renoir’nın magnus opus’u¹, portre ressamlığı, natürmort ve manzaranın zamanla onurlandırılmış kompozisyon geleneklerini tek bir görüntüde birleştiren çok sıkı bir şekilde oluşturulmuş bir çalışmadır.
Eser, Maison Fournaise’nin güneşli balkonunda öğle yemeği yiyen bir grup figürü, bir restoran, kayık kiralama yeri ve Îsle de Chatou kıyısındaki bir oteli tasvir ediyor. Paris’in hemen dışında bulunan tesis, şehrin karmaşasından kaçmak isteyen insanlar için popüler bir istikametteydi. Burada, Seine Nehri’nin kenarında oturabilir ve Chatou’nun doğal manzaralarını teknede, balkonda veya çoğu durumda her ikisiyle de seyredebilirler. Oteli, eski tekne marangozu Alphonse Fournaise, tecrübeli bir aşçı olan eşi ile birlikte 1857 yılında açmıştı. Pastoral konumu ve otantik mutfağının yanı sıra, Renoir, sanatsal potansiyeli ve insanları gözlemleyebilmesi nedeniyle mekan ile özellikle ilgilenmiştir.
1868’den 1884’e kadar Maison Fournaise’i düzenli olarak ziyaret eden Renoir, Edgar Degas ve Gustave Caillebotte gibi diğer Fransız ressamlarla birlikte, otelin tanınmış ve yaygın olarak kullanılan takma adına ilham verdi: “Empresyonistler Adası”
Bu resim, Renoir’nın Empresyonizme veda partisi gibiydi. Parasız kalan sanatçı, Empresyonizm ile ilişkisinin çok keskin kenarlı olduğundan endişeliydi ve bunun siparişlerine mâl olacağından korkuyordu. Daha sağlam görüntülere dönmeye giderek daha fazla ilgi duyuyordu. Bu nedenle, bu onun son gerçek Empresyonist resmidir ve iki stil arasında, nasıl akış yakaladığını görebilirsiniz. Arka plandaki yelkenli tekneler ve masadaki şişe, bardak ve meyvelerin natürmortları Empresyonist enerji ile işlenmiş. Ancak figürlerin kendileri, özellikle ön plana en yakın olanlar hacimsel ve tanımlıdır.
Renoir’nın daha önceki resimleri ile kıyasladığımızda, eski resimleri üst üste binen keskin fırça darbeleri ile harmanlanmaktaydı. Figürleri neredeyse bulanık ve arka planı düzleşmiş olarak görünürken, zaman geçtikçe hacim ve somut şekillere yönelim artmaya devam edecektir.
Eserdeki Kişiler
Renoir’in diğer büyük ölçekli resimleri gibi Tekne Gezisinde Öğle Yemeği, eş dost, arkadaşlar, sanatçılar ve aktörler hatta sanatçının gelecekteki karısı da dahil olmak üzere gerçek hayattaki tanıdıklarının bir araya gelmesini tasvir ediyor.
1. ALINE CHARIGOT
Fransız terzi Aline Charigot, 1880 yılında Renoir için modellik yapmaya başladı. Aralarında yaklaşık 15 yaş fark olmasına rağmen 1885’te bir çocukları oldu ve beş yıl sonra evlendiler. Charigot, 1915 yılındaki zamansız ölümüne kadar kocası için modellik yapmaya devam etti.
2. ALPHONSE FOURNAISE JR.
Alphonse Fournaise Jr., Maison Fournaise’nin kurucularının oğluydu. Tekne kiralamaya yardım eden kişiydi.
3. ALPHONSINE FOURNAISE
Alphonsine Fournaise de otelin kurucularının kızıydı ve Renoir 1879 yılında bir portresini yapmıştı.
4. BARON RAOUL BARBIER
Baron Raoul Barbier, kolonyal Saygon’un eski belediye başkanıydı. “İyi yaşayan biri” olarak bilinen Barbier, Renoir’in oğlu Jean’a göre sadece atlar, kadınlar ve teknelerle ilgilenirdi.
5. JULES LAFORGUE
Jules Laforgue, Sembolist bir şairdi.
6. ELLEN ANDRÉE
Ellen Andrée, Renoir’ya aynı zamanda Manet ve Degas gibi diğer üretken ressamlara sık sık poz veren Fransız bir aktristi.
7. CHARLES EPHRUSSI
Charles Ephrussi bir sanat eleştirmeni, koleksiyoncu ve tarihçiydi. Ayrıca, Fransa’da önemli bir sanat dergisi olan Gazette des Beaux-Arts’ın kurucu ortağı ve katılımcısıydı.
8. EUGÈNE-PIERRE LESTRINGUEZ
Eugène-Pierre Lestringuez İçişleri Bakanlığı’nda bir memurdu. Diğer birçok arkadaşı gibi Lestringuez sık sık Renoir için modellik yaptı.
9. PAUL LHOTE
Paul Lhote, Renoir’nın sanatçı arkadaşıydı. Ayrıca Renoir’in bir başka tanınmış eseri olan Bougival’de Dans eserinde de yer aldı.
10. ANGÈLE LEGAULT
Angèle Legault, Parisli bir aktris ve çiçek satıcısıydı.
11. ADRIEN MAGGIOLO
Adrien Maggiolo, Le Triboulet gazetesinde gazeteciydi.
12. GUSTAVE CAILLEBOTTE
Bir sanatçı olan Gustave Caillebotte, Renoir’nın en yakın arkadaşlarından biriydi. Empresyonist hareketle ilişkilendirilmesine rağmen Caillebotte, diğer Empresyonistlerden çok daha gerçekçi bir tarzda resim yapmıştı. Caillebot, resme ek olarak, kayıkla gezmekten de keyif alıyordu; hatta Paris’in prestijli Yelken Kulübü’nün bir üyesiydi.
13. JEANNE SAMAR
Jeanne Samar, tanınmış Fransız bir oyuncuydu. Paris’in prömiyer tiyatrosu Comédie-Française’de sahne aldı.
¹Magnum Opus: Magnum opus, Latince “büyük iş” anlamına gelen bir deyiştir. Yazıldığı gibi okunur. Bu deyiş bir sanatçının en önemli ya da en bilinen eserini, yani başyapıtını belirtmek için kullanılır.
