”Her başarılı erkeğin arkasında harika bir kadın vardır.” diye popüler bir söz vardır. Tabii ki bu cümle genellikle modern heykelin atası olarak kabul edilen efsanevi heykeltıraş Auguste Rodin için de geçerliydi.
Camille Claudel’in Hikâyesi
Camille Claudel bir heykeltıraştı. Çalışmalarında ilhamını; Donatello, Cellini ve Greko-Romen mitolojisinden alıyordu. Ancak 19. yüzyılın ortalarında bir kadın için sanatçı olmanın kolay bir iş olmadığını bilmelisiniz; ahlaki önyargılarla, sanatsal eğitiminde cinsiyetle ilgili kısıtlamalarla ve Güzel Sanatlar Bakanlığı ve Salon jürilerindeki hakim erkek egemenliğiyle baş etmek zorunda kaldı. Bunların dışında Rodin ile çalkantılı bir ilişkisi vardı ve bu ilişkinin onu yavaş yavaş delirttiğine inanılıyor.
Asistan
Rodin, 1880’lerin başında ilk büyük siparişlerini almaya başladığında, stüdyosunda onunla birlikte çalışmak için bir asistan ekibi topladı. Camille, 1884 yıllarında 19 yaşında genç bir öğrenci olarak sanatçının çalışma stüdyosunda ortaya çıktı. Görünüşe göre zamanının çoğunu, anıtsal heykeller için figürlerin elleri ve ayakları gibi zor parçalara harcadı – ünlü ”Cehennem Kapıları” eseri de dahil. Salon’da bağımsız bir sanatçı olarak tanınmak istedi. Claudel, 1882 ile 1889 yılları arasında Salon des Artistes Français’de kendisine yakın olan insanların büstlerini ve portrelerini sergiledi.
İlham Perisi
İki heykeltıraşın karmaşık aşk hikâyesi birçok romantik yoruma ilham verdi. Gerçek şu ki, kişisel ve mesleki yaşamlarını kapsayan bu yoğun aşk ilişkisi her iki sanatçıya da ilham verdi. Rodin, Kısa Saçlı Camille Claudel ve Camille Claudel’in Maskesi de dahil olmak üzere heykeltıraşın birkaç portresini modelledi. Başlangıçta Cehennemin Kapıları için tasarlanan “Ben Güzelim” ve “Sonsuz Bahar“, Rodin’in Camille hakkında ne kadar tutkulu hissettiğinin kanıtıdır.
İkinci Kadın
Ama bir sorun vardı. Rodin son 20 yıldır Rose Beuret ile bitirmek istemediği bir ilişki içindeydi. Claudel asla Rodin ile yaşamadı ve zaman zaman aralarında biraz mesafe bırakma ihtiyacı hissetti. Örneğin, Claudel İngiltere’deki bir sığınaktan döndüğünde, Rodin onu tekrar gördüğü için o kadar mutlu oldu ki, onun tek öğrencisi olacağına ve ona sadık kalacağına söz verdiği olağanüstü bir “sözleşme” imzaladı. Claudel, kürtaj yaptırdıktan sonra 1892’de Rodin ile ilişkisinin samimi yönünü sona erdirdi ancak 1898’e kadar birbirlerini düzenli olarak görmeye devam ettiler.
Sanatçı
Claudel, cesur fikirlerini hayata geçirmek istedi fakat ikilinin ilişkisi nedeniyle ihtiyacı olan fon yardımını alamadı ve bu nedenle ya Rodin’e bağımlı olmak ya da onunla işbirliği yapmak zorunda kaldı. Fransız heykellerinin aslanlı figürü olarak övgüleri Rodin’in almasına izin verdi. Rodin onun birçok eserini imzalamıştır. Ayrıca zengin, sevgi dolu babası öldükten sonra yaşam tarzından şüphelenen annesi ve erkek kardeşi parayı sakladığından ve dilenci kıyafetleri içinde sokaklarda dolaşmasına izin verdiğinden maddi olarak da Rodin’e bağlı kaldı.
Camille Claudel ile Rodin arasındaki ayrılıktan sonra Rodin, Camille’a dolaylı olarak yardım etmeye çalıştı ve onun için Güzel Sanatlar Direktörü’nden bir devlet komisyonu aldı. ‘Olgunluk Çağı‘ 1895’te sipariş edildi ve 1899’da sergilendi, ancak bronz versiyon asla sipariş edilmedi ve Claudel alçı modeli teslim etmedi. 1902’de Kaptan Tissier, bronz versiyonu sipariş eden ilk kişiydi. Rodin, ‘Olgunluk Çağı‘nı 1899’da ilk kez gördükten sonra şok ve öfkeyle tepki verdi ve birdenbire Claudel’e olan desteğini tamamen kesti. Hatta Güzel Sanatlar Bakanlığı’na fonunu iptal etmesi için baskı bile yapmış olabilir.
Grup; Rodin’in, sonunda yarışı kazanan Rose ile kendisini terk etmesini engellemek için ileriye uzanmakta olan Camille arasındaki tereddütünü çağrıştırıyor. Camille, kişisel hikâyesinin ayrıntıları bir yana, insan ilişkileri hakkında düşündürücü sembolik bir çalışma üretti.
Son
1905’ten sonra Claudel, zihinsel olarak hasta görünmeye başladı. Heykellerinin çoğunu yok etti, uzun süre ortadan kayboldu, paranoya belirtileri gösterdi ve şizofreni teşhisi kondu. Rodin’i fikirlerini çalmakla ve onu öldürmek için bir komplo kurmakla suçladı. Ailesi onu bir akıl hastanesine kapattı. Doktorlar onları, Camille’nin böyle bir kurumda kalmaması gerektiğine dair ikna etmeye çalıştılar ancak aile yine de Camille’nin orada kalmasına karar verdi. Hastane personeli, Camille’in annesine ve erkek kardeşine Claudel’in serbest bırakılabileceğini düzenli olarak önerdi ancak ailesi bu önerileri her seferinde sert bir şekilde reddetti.
Camille Claudel, 30 yıl akıl hastanesinde yaşadıktan sonra 19 Ekim 1943’te öldü. Eylül 1943’te kardeşi Paul, kız kardeşinin ölümcül hastalığından haberdar edilmişti ve biraz güçlükle onu görmek için işgal edilmiş Fransa’yı geçti ama ne onun ölümünde ne de cenazesinde bulundu. Vücudu, Monfavet mezarlığına defnedildi. Kalıntıları akıl hastanesindeki ortak bir mezara gömüldü.
Peki Rodin’e ne oldu? İlişkilerinde elli üç yıl geçtikten sonra Rose Beuret ile evlendi. Düğün 29 Ocak 1917 idi ve Beuret iki hafta sonra öldü. Rodin’in kendisi o yıl hastaydı; Ocak ayında gripten zayıf düştü ve kısa süre sonra öldü.
15 Ocak 2017’ye kadar Krakow’daki Ulusal Müze “Rodin / Dunikowski.” eserlerini sergiliyordu. Sergide iki büyük heykeltıraşın yarattığı işlerin yanı sıra Camille Claudel’in yaptığı Rodin portreleri de görülebilir.
